Geriatri, yaşlıların sağlık hizmetlerine yönelik bir tıp dalıdır. Geriatrik bakım almanın çok belirgin bir yaşı yoktur. Bununla birlikte, hastanın durumunda önemli ölçüde bozulma olmuşsa, sürekli artan sayıda ilaç kullanıyorsa ve bazı rahatsızlıkları için uygun ilaç yoksa, bakımını yapan arkadaşları, bakıcıları, aile üyeleri büyük bir baskı altındaysa geriatrik destek alma ihtiyacı doğmuştur.
Geriatri ile ilgili doktorlar, yaşlılığa bağlı olarak gelişen duygusal bozulmalar, dolaşım bozuklukları yanında yaygın olarak gözlenen zihinsel bozulmalar, Demans, Deliryum gibi durumlar, denge bozukluğu ve düşmeler ile koroner kalp hastalarıyla ilgilenirler. Kısaca yaşlılık ve beraberinde getirdiği tüm durumlarla ilgilenirler diyebiliriz.
Hastalıklar ve ilaçlar yaşlı bireyleri daha genç erişkinlerden farklı etkileyebilir ve yaşlılar genellikle çoklu sorunlar yaşadığı için daha fazla ilaç alırlar. Geriatristler, yaşlıların özel sağlık sorunları için planlar oluşturur, geliştirir ve yönetirler.
Yaygın Geriatrik Koşullar
Demans; apati, karışıklık ve sersemlikle başlayan, bilişsel işlevlerin kademeli olarak düşmesidir. Alzheimer en sık görülen bunama biçimidir ve genellikle 65 yaşın üzerindeki kişilerde teşhis edilir. Belirtilerin arasında hafıza kaybının yanı sıra, karışıklık, huzursuzluk ve saldırganlık, duygusal dalgalanmalar, konuşma güçlüğü, uzun süreli hafıza kaybı ve duyular azaldıkça genel geri çekilme sayılabilir. Alzheimer hastalığının tedavisi yoktur. Hem oluşmasını önlemek hem de ortaya çıktıktan sonra hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak için uygulanan ilaçla tedavilerin yanı sıra zihinsel aktivite, egzersiz ve dengeli bir beslenme önerilir.
Deliryum; bilinçte bulanıklık, odaklanmada yaşanan sorunlar, garip hayaller ve halüsinasyonlar görme, anlamsız öfkeler şeklinde kendini gösteren, çoğunlukla geçici bir durumdur.
Düşme; 65 yaşın üzerindeki kişilerde her yıl en az bir düşüş görülmektedir. Bu düşmeler nedeniyle önemsiz morluklardan, hayatı tehdit eden travmalara kadar giden sonuçlar doğurur. Kafa travmaları, kemik kırıkları en çok rastlananlardandır. Yaralanmaya yol açmayan düşmeler bile yaşlılarda olumsuz etki yaratabilir. Bir düşmeden sonra yaşlılar tekrar düşmekten korktukları için egzersizlerinden vazgeçmeyi seçebilirler.
Polifarmasi; çoklu ilaç kullanımı, klinik olarak belirtildiğinden veya garanti edildiğinden daha fazla ilaç kullanımıdır. İstatistikler yaşlıların nüfus içindeki yoğunluklarının üç katı reçeteli ilaç kullandıklarını göstermektedir. Polifarmasi’de, çok sayıda ilaç kullanımı sonunda ilaçların yarattığı olumsuz sonuçlar muazzam şekilde büyür. Hastalar için düşük yaşam kalitesi, yüksek semptomlar, büyük ilaç masrafları yanında düşme, baş dönmesi ve hafıza sorunları baş gösterir.
Koroner Kalp Hastalığı; kalpte ve çevresindeki dokuda kan ve oksijen dolaşımının düşmesi durumudur. Kırk yaşın üzerinde, diyabet hastası olanlar, genetik olarak yatkınlık taşıyan, yeterli fiziksel aktivite yapmayan, obezite ve sigara gibi kötü alışkanlıkları bulunan bireyler risk altındadır.