Alzheimer, kişisel bir sağlık sorunudur. Fakat, tüm aileyi kaygılandırır!
Size Alzheimer teşhisi konduğunda, bu kardeşleriniz veya çocuklarınız için ne anlama geliyor? Ya da bir akrabanıza Alzheimer teşhisi konduğunda, siz ne hissetmelisiniz?
Harvard Tıp Okulu Nöroloji Profesörü Dr. Gad Marshall, “İnsanlar, babasının, dayısının ya da halasının Alzheimer olduğunu öğrendiğinde bunun kendisi için de bir kader olduğunu düşünüyor ama bu doğru değildir” diyor.
“Aile hikayesi genel olarak riske katkı sağlasa da yaş daha önemli bir etkendir. Ailede Alzheimer hikayesinin olması riski arttırır ama genel rakamın içinde büyük bir yer tutmaz.”
Sayılarla Aile Tarihi
Aile öyküsü hakkında yapılan çalışmalar, Alzheimer hastalığı tanısı konmuş akrabanız varsa sizin riskinizin %30 arttığını söylüyor. Bu %30 anlamlı bir risk artışı gibi görünüyor.
65 yaşın altında Alzheimer teşhisi konulması oranı %2’dir. Aile öyküsündeki %30’luk artış 1.000 kişide 20 olan görülme sayısının 26’ya çıkması demektir yani mutlak artış nispeten küçüktür.
Oysa yaş ise daha büyük bir risktir. Örneğin, 70 yaşında Alzheimer teşhis oranı %5’e çıkar ve bu 60 yaşa göre iki kattan fazladır. Burada da aile geçmişi %30 etkilidir, riskin %6,5’e çıkmasına sebep olur ve yine nispeten küçük bir artışı temsil eder.
Genetik Testler Faydalı Değil
Bir akrabaya Alzheimer teşhisi konduğunda, aile üyeleri “Alzheimer geni” için test edilmelerinin gerekip gerekmediğini merak ederler. Marshall, “Daha az açıklama ile hızlı bir hayır ya da uzun hayır olabilir, ancak cevap neredeyse her zaman hayır” diyor. “Bu size yardımcı olmayacaktır, çünkü bu hastalığı geliştirip geliştirmeyeceğinizi size söylemeyecektir. Sadece size daha büyük veya daha düşük bir risk altında olduğunuzu söyleyecektir.”
Apolipoprotein E (APOE4) denen bir gen Alzheimer için daha büyük risk demektir. APOE4’ün bir kopyasına sahipseniz, riskiniz üç katına çıkar. Çok daha nadir olarak iki kopyanız varsa, riskiniz 10 ile 15 kat daha yüksektir.
Ancak APOE4’e sahip olmak kesinlikle Demans geliştireceğiniz anlamına gelmez. 70 yaşlarına giren insanların, yaklaşık %25’inde risk geninin bir veya daha fazla kopyası vardır. Ancak risk oranı %5’tir. Aynı şekilde, APOE4’ün yokluğu da sizi korumaz, Alzheimer’lı kişilerin yaklaşık %35’i risk genlerine sahip değildir.
Bu genetik testin bir veya daha fazla APOE4 kopyasına sahip olduğunuzu ortaya çıkarması, size gerçekten bilmek istediğiniz şeyi söylemez; Alzheimer hastalığından kesinlikle muzdarip olacak mısınız? Risk genine sahip olduğunuzu bilmek, korku aşılayabilir ve yaşam kararlarınızı olumsuz yönde etkileyebilir.
Genetik danışmanlar, yakın akrabaları Alzheimer hastalığı geliştiren kişileri test yapılmaları için cesaretlendiriyorlar. Oysa Dr. Marshall, “Genin olması daha yüksek bir riske sahip olduğunuzu söylüyor, ancak bu Demans alacağınız anlamına gelmez” diyor.
Ailenizde bir kişide Alzheimer teşhis edilirse ne yapmalısınız?
- Bizimle iletişime geçin İnternet sayfamız: http://www.adorahuzurevi.com/
- Gelecekle ilgili planlarınızı yapın.
- Uzun süreli bakım seçeneklerini araştırın.
- Fiziksel sağlığınıza dikkat edin
- Genetik testlerden uzak durun
Kaynak: www.health.harvard.edu